Afscheidsverhaal van Jennifer

15-07-2021 13:50

‘Zorgzaam, creatief en sociaal’ typeert Jennifer haar moeder. En later in het gesprek haalt ze de woorden uit haar afscheidsspeech aan ‘een krachtige, sterke vrouw’.

De ziekte, de razendsnelle achteruitgang, het overlijden en de uitvaart; de fragiele dochter vertelt erover met een kracht en stevigheid die ze duidelijk niet van een vreemde heeft.

Mary was al tien jaar niet bij de huisarts geweest. “Ze was een bikkel en ik denk dat ze al een tijdje klachten had toen ze in januari met buikpijn naar de arts ging.”

De eerste gedachte was een blaasontsteking, maar toen de antibiotica niet hielp, volgde een scan. De diagnose kregen ze begin februari: een groot gezwel op haar nier. Ziekenhuisopnames en twee behandelingen immuuntherapie mochten niet baten. Vanaf Pasen werd ze bedlegerig en een maand later overleed Mary.

Ze hield van reuring om haar heen

“Ze was vooral een zorgzaam persoon. Ze hield van koken voor iedereen. Ze was de lijm die de familie samen hield. Ook voor mij zorgde ze, en voor mijn zoontje. Hij was nog niet geboren of ze droeg hem in haar armen. Ze waren vanaf het eerste moment onafscheidelijk. Heel vaak paste ze op hem.”

Haar sociale aard kon moeder jarenlang kwijt in horecawerk.“En met haar zus heeft ze lange tijd een winkel in hobby- en feestartikelen gehad. Ook dat paste goed bij haar. Ze kon verkopen als de beste, hield van reuring om haar heen en zag altijd wel een aanleiding voor een feestje.”

De laatste jaren stond ze op rommelmarkten, overal en nergens met haar snuisterijenkraampje.“Mensen kwamen altijd op haar af en stortten hun hart bij haar uit. Ze kreeg hele levensverhalen te horen.”

Wij wel.

Jennifer vertelt rustig over de laatste maanden met haar moeder. “We hebben eigenlijk alles samen gedaan. Ik was bij al haar ziekenhuisafspraken en zodra de situatie verergerde, zijn mijn zoontje en ik bij haar ingetrokken. Ondanks de pijn hoopte ze op een kuur die zou aanslaan. Ze had niet door hoe slecht het met haar ging. Wij wel.”

"We hebben hem overal bij betrokken"

Dat ze met zoveel zachtheid kan terugkijken op de afgelopen tijd, verrast Jennifer zelf soms ook. Maar ergens weet ze wel waar die kracht vandaan komt. “Twee jaar geleden ben ik mijn jongste zoontje verloren. Door dat verlies heb ik veel in handen gekregen om hiermee om te gaan.” Het was dan ook vanzelfsprekend dat haar oudste zoontje het afscheid van oma van dichtbij zou meemaken. “De uitvaarbegeleidster destijds gaf aan dat ik hem overal bij kon betrekken en alles kon uitleggen. In kindertaal. Dat heb ik nu weer gedaan. Sommige mensen om me heen vonden dat heftig. Maar hij niet. Op een heel natuurlijke manier heeft hij afscheid genomen van oma.”

"Thuis is het warme nestje"

Het was Jennifer die begon over afscheid nemen. Moeder wilde er nog niet echt aan dat haar leven eindig was. “Voor mij begon dat proces eerder dan voor haar. In een paar gesprekken heeft ze toen een aantal wensen genoemd. Dat waren er niet veel, het belangrijkste was dat er lichte kleuren zouden zijn. Dat iedereen ook lichte kleding zou dragen. Voor de rest zei ze ‘jij weet wel wat ik mooi vind’.”

En ja, dat wist ze. Heel close zijn ze altijd geweest. “Ze heeft me grotendeels alleen opgevoed. Niemand die mij zo goed kende als mijn moeder, en omgekeerd.” En dus bleef Mary thuis na haar overlijden, omdat ze daar het liefste was. “Ik vond het heel fijn dat dat kon, dat Evelien snel doorhad wat voor soort persoon mijn moeder was en wat bij haar paste. In haar eigen omgeving, met ons om haar heen en haar twee katten, als een warm nestje. Het was fijn voor haar, omdat ze dat graag wilde, en fijn voor ons. Het heeft me geholpen om haar steeds een beetje meer los te laten.”

"Ik voelde me gedragen door alle mensen..."

Ook het grand café waar de afscheidsbijeenkomst plaatsvond, voelde als thuis; de ruimte aangekleed met haar eigen roze kaarsen en kandelaars, de witte kist omkranst met bloemen in een bloemenband. Van iedereen een bloem die moeder symboliseert.
In de stromende regen reed de witte oldtimer naar de begraafplaats. Bij het graf brak de lucht open en begon de zon te schijnen. “Het was een warme dienst die in het teken stond van mijn moeders persoonlijkheid. Ik wilde dat er ruimte was voor verdriet, maar ook voor stilstaan bij het volle en rijke leven dat ze heeft geleefd. Ik voelde me gedragen door alle mensen die mijn moeder en ons een warm hart toe droegen. Het is verdrietig dat ze maar 65 is geworden, maar ze heeft zoveel meegemaakt en zoveel harten aangeraakt, daar hebben andere mensen meerdere levens voor nodig.”

Jennifer vertelt dankbaar te zijn dat het afscheid een proces van maanden is geweest. “De ziekte maakte dat ze steeds verder achteruitging, waardoor ik elke dag al een beetje afscheid van haar nam. Het lijkt me moeilijk als iemand onverwachts uit het leven wordt gegrepen. Wij hebben nog mooie gesprekken kunnen hebben. Alle barrières vielen weg, we hebben nog zoveel kunnen uitspreken naar elkaar.”

"Zoals ik op de uitvaart zei: ik ga het redden..."

Dan wordt duidelijk waarom deze tengere, lichte dochter die recent haar moeder is verloren toch zoveel kracht kan uitstralen: “Haar fysieke lichaam is dood, maar haar energie is er nog. Ondanks het heftige ziekbed en zware afscheid overheerste de liefde voor elkaar. Het is net of dat is blijven hangen na haar overlijden. Alsof het bijna tastbaar is. Dat geeft me zo ongelooflijk veel steun. Zoals ik op de uitvaart zei: ’Ik ga het redden, omdat ik grootgebracht ben door de liefste en sterkste vrouw die ik ooit heb gekend. En dat leeft voort, ook in mij.’ Daar ben ik zo trots op.”